armoede
Nederland behoort tot de top vijf van de rijkste landen van Europa, volgens econoom Mathijs Bouman staat Nederland zelfs op de tweede plaats ter wereld (19-03-2019 EenVandaag). Door het (neo)liberale beleid van recente regeringen (VVD, PvdA, D66, CU en het CDA) zijn de inkomens- en vermogensverschillen echter toegenomen in Nederland.
Armoede in een rijk land is een keuze. Sociaal & Groen wil armoede afschaffen.
Arm & rijk in Nederland, de feiten
Door het (neo)liberale beleid van de afgelopen decennia zijn de vermogens- en inkomensverschillen in Nederland verder vergroot. Dit is het regelrechte resultaat van het gewenste beleid van de VVD en het CDA. Dit met steun van D66 en de PvdA. Deze partijen accepteren een steeds groter verschil in rijk en arm in ruil voor een geloof in de principes van de vrijemarkteconomie.
In Nederland groeit één op de negen kinderen op in armoede. Dat zijn duizenden klassen vol. Vaak hebben ze geen sportclub, geen muziekles, geen bijlesklas, kunnen ze niet mee op een schoolreisje of kunnen ze hun verjaardag niet vieren. Sommige kinderen gaan zonder ontbijt naar school. Sociaal & Groen kijkt hier met afschuw naar om sociale, morele, humanitaire én rationele redenen.
Het is helemaal niet nodig om in een land als Nederland – op Zwitserland en Luxemburg na het rijkste land van Europa en het op vijf na rijkste land ter wereld (!) – armoede te kennen 1). In een van de rijkste landen ter wereld is het laten bestaan armoede daarom een keuze.
Rechts Nederland stelt dat er helemaal geen armoede in Nederland is. Premier Rutte in de Tweede Kamer: “In Nederland bestaat geen echte armoede. Ik maak bezwaar tegen de term armoede“. Die onwaarheid kan eenvoudig met cijfers worden weerlegd. Evenals vorige jaren nam de armoede in Nederland toe 2). Uit die cijfers blijkt dat vooral ontvangers van uitkeringen, eenoudergezinnen en gepensioneerden buiten de verdeling vallen. Het aantal kinderen dat in armoede moet leven is wederom gestegen. Ruim 10% van alle huishoudens in Nederland (726.000) moet rondkomen van een inkomen onder de lage inkomensgrens. In Nederland gaan 377.000 kinderen zonder eten naar school 3). Maar liefst 94.000 mensen in Nederland blijven in leven dankzij voedselbanken.
Je zou het haast niet geloven maar het bestaat echt: in Nederland kennen wij een wettelijke boete op armoede. Als je zo arm bent dat je de zorgpremie zes maanden lang niet kunt betalen, krijg je een armoedeboete van 30% op de zorgpremie.
In 2015 zijn er maar liefst 331.000 mensen bij het CAK geregistreerd, 4) die hun zorgpremie (langer dan zes maanden) niet meer konden betalen (in 2010 waren dit er nog ‘maar’ 260.000).
Sociaal & Groen wil dat voedselbanken kunnen worden afgeschaft, door opheffing van de armoede en zo alle mensen een menswaardig bestaan geven.
Rijk Nederland
Aan de andere kant gaat het met de rijken fantastisch: hun aantal stijgt ieder jaar flink door van 193.000 naar 207.000 2) in 2018. Hun vermogen is in één jaar gestegen van 322 miljard naar 437 miljard, een stijging van 16,6 % per jaar. Gemiddeld hebben zij 2,9 miljoen op hun bankrekening staan. De gemiddelde miljonair is autochtoon en 60 jaar of ouder (CBS).
Sociaal & Groen heeft geen probleem met miljonairs, maar des te meer met armoede.
Oneerlijk
Conservatieve partijen stimuleren dit verschil, door onder andere arme mensen in verhouding aanzienlijk meer te laten betalen voor bijvoorbeeld boetes en leges, zoals griffiegelden. Zelfs in gerechtelijke uitspraken wordt geen rekening gehouden met het inkomen of vermogen zodat arme mensen procentueel aanzienlijk meer moeten betalen dan rijken. Iemand die moet rondkomen van € 1.200,- per maand en een boete krijgt van € 200,- wegens te hard rijden moet 16,6 % van zijn totale maandinkomen betalen, terwijl dat voor een miljonair (uitgaande van het gemiddelde vermogen) 0,0069% is, oftewel ‘niets’.
In Finland hebben ze dit wel eerlijk geregeld en betaalt iedereen voor dezelfde overtreding een boete naar rato. Zo werd daar onlangs een miljonair beboet wegens te hard rijden voor hetzelfde percentage dat armen moeten betalen en kreeg hij een boete van € 111.888,-. Hij verdient € 9.300,- per dag.
Niet alleen zeer vermogende particulieren worden bevoordeeld door rechts beleid. Ook (schatrijke) bedrijven worden bevoordeeld met fiscale constructies zodat ze geen of nauwelijks belasting hoeven te betalen. Via overeenkomsten met de Nederlandse Belastingdienst omzeilen multinationals belasting die andere (kleine) ondernemers wel moeten betalen. Dit kan niet anders dan als schandalig worden bestempeld; een bananenrepubliek werkt niet veel anders.
Alsof het allemaal nog niet erg genoeg is kan het nog schrijnender. De omstandigheden waaronder arme mensen in Nederland leven zorgen er ook voor dat ze gemiddeld zes-zeven jaar korter leven dan rijken 5).
Onacceptabel
De gevolgen van deze alsmaar groeiende kloof tussen arm en rijk zijn voor Sociaal & Groen onacceptabel. Het is niet alleen onmenselijk, maar heeft ook onvoorstelbare gevolgen voor onze samenleving. Hierbij valt te denken aan criminaliteit, sociaal isolement, psychische gevolgen en kosten. En dat allemaal omdat een deel van onze bevolking in weelde en rijkdom wenst te leven en niet wenst te delen.
Standpunt Sociaal & Groen: het accepteren van armoede is een keuze en Sociaal & Groen maakt een heel andere keuze dan rechts Nederland.
Sociaal & Groen beschouwt het als een onvoorstelbare schande in een van de rijkste landen ter wereld om zo met burgers om te gaan dat ze afhankelijk zijn van de voedselbank. Mensen die eerder doodgaan of zelfmoord plegen vanwege de uitzichtloosheid van hun bestaan, het is nauwelijks te geloven.
Sociaal & Groen wil dat, nadat er een eerlijker verdeling heeft plaatsgevonden*), Nederland alle voedselbanken afschaft en zichzelf als eerste land ter wereld armoedevrij kan verklaren.
zie ook: https://www.zorgwijzer.nl/faq/regeling-wanbetalers
1) Global Wealth report 2015
2) Vereniging van Nederlandse Voedselbanken (http://www.voedselbankennederland.nl/nl/feiten-cijfers-en-filmpjes.html)
3) Armoede signalement 2014 Centraal Bureau voor de Statistiek
4) Zorgkeus.nl
5) Onderzoek Movisie, kennisinstituut sociale vraagstukken 2014
*) Na invoering basisinkomen