Algemeen . column
28/11/2020
Joost Heyink
(WHD kernlid)
Voor een partij in oprichting is het cruciaal te beseffen waarom mensen voor een partij kiezen. Een klein deel, enigszins rationeel/intellectueel bekommerd, zal zijn keuze baseren op de precieze formulering van het partijprogramma. Zij lezen dat er op belangrijke punten net iets anders wordt gedacht dan de concurrenten en maken hun keuze. Maar een groot deel van de kiezers kiest niet rationeel, maar emotioneel. Daarbij gaat het om zaken die direct aanspreken: een aantrekkelijke leider (Fortuyn, Baudet) die durft af te wijken, een belofte die de onderbuik treft (buitenlanders eruit), respect en aandacht voor moslims (Denk), dierenleed, ouderen, een consequente keuze voor de onderliggende partij, nadruk op kapitalisme en liberalisme. Nog belangrijker voor de keuze is met welke groep de kiezer zich identificeert. Dat is veelal niet eens een bewust proces, maar een pure gevoelskwestie. Het kan gaan omdat een figuur waar men tegenop kijkt die keuze heeft gemaakt. Omdat de buurman met een dure auto zo stemt. Omdat je bij de golfclub wil integreren. Omdat je ontevreden bent en broeders vindt bij de motorclub en daarmee aan alles schijt hebt. Omdat je ouders rechts waren en jij dus links moet zijn en je je daarom thuis voelt tussen krakers. Het is niet moeilijk nog meer onderliggende motieven te bedenken. Het precieze partijprogramma is daarbij volstrekt ondergeschikt. En dat is precies de reden waarom 80 miljoen mensen op Trump stemden. Die zijn niet allemaal dom, maar stemden niet rationeel (zo dat al überhaupt mogelijk is). Veel vrouwen kozen voor Trump, ook al is hij de vrouwonvriendelijkheid zelve. Het maakt niet uit, het wordt weggefilterd. Hetzelfde zie je bij Forum, en voor mevrouw Pouw zal hetzelfde gelden, ‘Ach ja, daar ben ik het niet mee eens, maar…’. Wil je dus meer worden dan een splinterbeweging dan zal je terdege rekening moeten houden met de manier waarop de kiezer tot zijn keuze komt. Dat betekent naast het uitdragen van een helder verhaal aandacht voor marketing en massacommunicatie. Dat bepaalt het succes of falen van een onderneming, ongeacht de kwaliteit van het product.
Dat moest ik even kwijt in relatie tot WHD, dat ik een glorieuze ontwikkeling toewens.