voorstel College: één groot, centraal cultuurtheater

Sociaal & Groen voorstander van ‘Joriskerk voor de podiumkunst’

Het eerste wat Amersfoort deed toen het van nederzetting tot stad uitgroeide was het bouwen van een ontmoetingsplek voor de hele bevolking. In de Joriskerk kwamen arm en rijk samen voor een verhaal dat verdieping, troost en perspectief bood. Het grote belang dat aan deze verbindende functie werd gehecht weerspiegelt zich tot op de dag van vandaag in de architectuur, beeldbepalend op het grootste plein van de binnenstad.

In de periode van de ontkerkelijking namen schouwburgen en concertzalen meer en meer die functie over. Een Joriskerk voor de podiumkunst bleef in Amersfoort uit.
Elke genre kreeg een eigen podium(pje), her en der over de stad verspreid. Een historische fout werd begaan met schouwburg Flint: neergezet in een woonbuurt, aanvankelijk met de sobere inrichting van een crematorium. De Lieve Vrouw richtte zich op wat men vroeger het alternatieve publiek noemde en wat tegenwoordig vooral bestaat uit hoogopgeleide 55plussers. Voor de popmuziek bleef het heel lang behelpen. Ideaal is het nog steeds niet: Fluor ligt uit de loop, mist vaste zitplaatsen, en is te klein voor de echt grote namen. Van de drie podia trekt De Lieve Vrouw de meeste bezoekers. Dat is niet toevallig. Dit theater ligt wel centraal, heeft een leuk cafégedeelte en er is elke avond wat te doen, al betreft dat vooral film.

Sociaal & Groen omarmt het plan voor een gezamenlijke accommodatie. Met een complex van vijf tot zeven zalen met verschillende groottes en sferen ontstaat er een cultureel ontmoetingsplein voor liefhebbers van alle mogelijke genres, inclusief niet-westerse muziek en art house films. Ook ontstaat dan een ideale locatie voor festivals. Circa 3500 mensen kunnen verspreid over de zalen genieten van opvoeringen.

Ook het klimaat voor de makers krijgt een impuls. Voor theatergroepen en ensembles ontstaat er een aantrekkelijke thuisbasis. Beginnende Amersfoortse bands kunnen overdag repeteren in de leegstaande zalen en ’s avonds vlieguren maken in het grandcafé. Er ontstaat kortom een vliegwieleffect.
Hart van het cultuurhart moet uiteraard het grandcafé worden. Hier komen alle publieksstromen samen. Voor een hapje, drankje en om na te praten. Rond middernacht verandert de ruimte in een nachtclub en kan er gedanst worden.
Uitnodigende horeca verlaagt de drempel voor concert- en theaterbezoek. Hier wordt niet aan inclusie en diversiteit gewerkt, hier wordt inclusie en diversiteit in de praktijk gebracht.
Volgens een gemeentelijke onderzoek gaat een dergelijke accommodatie 120 tot 144 miljoen kosten. Dat is heel veel geld, maar het is ook een investering in sociale cohesie die op termijn een forse besparing oplevert ten opzichte van de huidige exploitatiekosten. Flint en Fluor staan nu grote delen van de week leeg, terwijl de huur wel doorloopt. Eén gebouw met één organisatie maakt dat je medewerkers efficiënter kunt inzetten. En vooral: nieuwbouw bespaart grondstoffen. Flint en De Lieve Vrouw zijn niet te verduurzamen naar de huidige normen.

Het vrijkomende stadhuisterrein is volgens Sociaal en Groen de best mogelijke plek. Goed bereikbaar met openbaar vervoer, op loopafstand van de binnenstad, en er ligt al een parkeergarage. Mogelijk zijn de bestaande gebouwen deels te herbestemmen. De huidige raadszaal zou bijvoorbeeld een fraaie historische plek voor het grandcafé kunnen zijn.
Het moet in elk geval geen cultuurpaleis met veel marmer, glas en rode tapijten worden. Musicaltheaters hebben we al in Leusden en Utrecht. De Joriskerk van de podiumkunst steekt vernieuwend de nek uit, wil in alle opzichten dé culturele ontmoetingsplek van de toekomst zijn.

collegevoorstel

Eén groot, centraal theater dat de twee schouwburgen én het poppodium bijeenbrengt; daar is Amersfoort volgens het college hard aan toe. En wel op de plek waar nu nog het stadhuis staat. Dit nieuwe theater annex concertzaal gaat 120 tot 144 miljoen kosten. Dit is te lezen in een advies en een serie rapporten die op verzoek van het stadsbestuur werden opgesteld.
De huidige onderkomens van theater Flint, theater De Lieve Vrouw en poppodium Fluor zouden niet meer toekomstbestendig zijn. De twee theaters zijn niet te ‘verduurzamen’ naar de huidige normen. Ook bieden ze onvoldoende ruimte voor een stad die ergens tussen 2030 en 2040 gaat groeien tot zeker 180.000 inwoners. Fluor is nu nog ondergebracht in een voormalig bedrijfspand dat niet voldoet aan de ‘bouwkundige eisen van een groeiend poppodium’.